شهادت در مسیر وحدت حوزه و دانشگاه

نتیجه این حادثه زخمی شدن دکتر محمد مفتح، رئیس و استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی بود.

او را به بیمارستان رساندند اما معالجات مؤثر واقع نشد و حدود ساعت ۲ بعد‌از‌ظهر همان روز دکتر به شهادت رسید. ضاربین او دستگیر شدند.

آنها اعضایی از گروه فرقان بودند که بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی تشکیل شده و خط ترور روحانیون را در پیش گرفته بودند.

این گروه ضد روحانی در شرایطی اقدام به ترور شهید مطهری و شهید مفتح کرد که روحانیت از جایگاه رفیعی درمیان مردم برخوردار بود. انقلاب، اسلامی بود و مردم به‌دنبال شعارهای مذهبی و به تبع آن به‌دنبال کسانی بودند که دروس مذهبی را خوانده بودند.

کودکی و تحصیلات مقدماتی

 شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح در سال ۱۳۰۷ در خانواده‌ای روحانی در همدان به دنیا آمد. پدرش مرحوم حجت‌الاسلام حاج شیخ محمود مفتح از وعاظ بزرگ همدان بود.

استعداد فراوان شهید به تحصیل باعث شد که به زودی مراحل مختلف تحصیل را بگذراند، به نحوی که دیگر حوزه همدان برای او قابل استفاده نبود و لذا در سال ۱۳۲۲ در حالی که تنها ۱۵ سال داشت برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد.

تحصیلات تکمیلی

پس از ورود به قم در حجره‌ای در مدرسه دارالشفاء اقامت کرده و شبانه روز به تحصیل علم پرداخته از محضر استادان بزرگی همچون امام خمینی، آیت‌الله علامه طباطبائی، آیت‌الله داماد،  آیت‌الله حجت و... استفاده کرد و به زودی دوره کامل خارج علوم مختلف حوزه را گذراند و جامع منقول و معقول شد تا اینکه به درجه اجتهاد نایل آمد و به‌عنوان مدرس در حوزه به تدریس پرداخت، حوزه‌های درسی ایشان در زمینه‌های مختلف خصوصاً فلسفه از رونق خاصی برخوردار بود و ازسوی طلاب جوان مورد توجه قرارگرفته و از پر استفاده‌ترین حوزه‌های درسی فضلای قم محسوب می‌شد.

در کنار تحصیل در حوزه، شهید مفتح به تحصیل علوم دانشگاهی نیز همت گماشت و موفق به اخذ درجه دکتری در رشته فلسفه شد.

فعالیت‌های ایشان در مسائل اجتماعی و سیاسی و آشنایی که از نزدیک با حوزه و دانشگاه و تمامی مسائل آن پیدا کرده بودند سبب شد که استاد شهید از سال‌های بسیار قبل، به اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه پی ببرد.

مقاله ایشان تحت عنوان وحدت مسجد و دانشگاه که در سال‌های حدود ۱۳۴۰ در نشریه مکتب اسلام قم چاپ شده، خود به خوبی نشانگر نوع تفکر و تلاش عملی استاد مفتح در زمینه ایجاد این وحدت از آن سال‌هاست.

با شروع قیام امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه)، شهید مفتح که یکی از شاگردان نزدیک ایشان بود، نیز به فعالیت‌های سیاسی روی آورد و در شهرهای آبادان، خرمشهر، اهواز و... به وعظ وخطابه پرداخت به گونه‌ای که بارها منجر به دستگیری و تبعید ایشان شد ولی شهید مفتح مجدداً در مناسبت بعدی هم به آن شهرها می‌رفتند تا بالاخره در آخرین بار ایشان را دستگیر و تبعید کرده و از ورود به استان خوزستان منع شد.

تدریس در دانشکده الهیات

غنای علمی استاد، تبحر و تسلط ایشان به علوم جدید و قدیم، بیان شیوا و قلم قدرتمند ایشان، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران را برآن داشت تا رسماً از وی دعوت به عمل آورد تا به تدریس در آن محل بپردازد. شهید مفتح تدریس در دانشکده الهیات را پذیرفت و از سال ۱۳۴۹ در تهران اقامت گزید.

در تهران در سال 1352 امامت مسجد جاوید را پذیرفت و این مسجد را به محلی برای مبارزه با رژیم تبدیل کرد تا این که در سوم آذر ماه ۱۳۵۳ با دستگیری شهید آیت‌الله مفتح و آیت‌الله‌سیدعلی ‌خامنه‌ای مسجد جاوید تعطیل شد.

شهید مفتح حدود ۲ ماه در زندان رژیم زیر شدیدترین شکنجه‌ها به‌سر برد.حدود ۲ سال پس از آزادی از زندان، دکتر مفتح امامت مسجدی در نزدیکی حسینیه ارشاد را پذیرفت و آن مسجد را قبا نامید. این مسجد دردوران انقلاب به‌عنوان بزرگترین سنگر مردمی مبارزه با رژیم شاه در آمد.

نماز عید فطر؛ نقطه عطفی در حرکت انقلاب

شهید مفتح در رمضان سال ۱۳۵۶ اقدام به تشکیل جلسات سخنرانی در مسجد قبا کرد و از کسانی که رژیم آنها را از انجام سخنرانی منع کرده بود، دعوت کرد تا در این مسجد سخنرانی کنند.

در پایان ماه رمضان 56 شهید دکتر مفتح اعلام کرد که نماز عید فطر را در زمین‌های قیطریه خواهد خواند.

ساعت ۸ صبح پنجشنبه ۱۶ شهریور دکتر مفتح به زمین‌های قیطریه آمد و مشاهده کرد که سرتاسر زمین توسط نیروهای مسلح ارتش شاهنشاهی اشغال شده است.

نظامیان شاه کمی پائین‌تر (خیابان دکتر شریعتی، سه راه شهید کلاهدوز) به دکتر مفتح حمله کردند و با سرنیزه و قنداق تفنگ او را به سختی مجروح و مضروب کردند به‌طوری که امکان حرکت از وی سلب شد.

شهید مفتح که صبح جمعه ۱۷ شهریور برای مداوا و پانسمان زخم‌های ناشی از تظاهرات دیروز به بیمارستان رفته بود، موقع بازگشت به منزل به وسیله ساواک دستگیر شد.

پس از انقلاب

وی پس ازانقلاب علاوه بر عضویت در شورای انقلاب با درخواست دانشجویان دانشکده الهیات و بعد از مشورت با استاد مطهری، سرپرست دانشکده الهیات شد و علاوه بر این سرپرستی کمیته منطقه ۴ تهران نیز برعهده وی بود.

دکتر مفتح در ادامه سالیان دراز کوشش و تلاش برای وحدت حوزه و دانشگاه در سالگرد شهادت حاج سیدمصطفی خمینی اقدام به تشکیل سمینار وحدت حوزه و دانشگاه در دانشکده الهیات کرد. [آشنایی با روز وحدت حوزه و دانشگاه]

از وی به عنوان مظهر وحدت حوزه و دانشگاه یاد می‌شود.